پماد هیدروکورتیزون یک نوع آچار فرانسه برای درمان بیماری‌های پوستی/با کاربرد‌های این پماد بیشتر آشنا شوید

به گزارش مجله خبری نگار، پماد هیدروکورتیزون (Hydrocortisone) یکی از پرکاربردترین دارو‌های پوستی در پزشکی است. این دارو اگزما و سایر بیماری‌های پوستی را که باعث تورم، قرمزی، خارش و بثورات پوستی می‌شوند، درمان می‌کند.

هیدروکورتیزون نوعی آستروئید موضعی است که با کاهش التهاب در پوست شما به بهبود آن کمک می‌کند. این دارو یک کورتیکواستروئید یا همان کورتون خفیف است که بدون نسخه نیز به فروش می‌رسد.

موارد مصرف پماد هیدروکورتیزون

پماد هیدروکورتیزون در درمان طیف وسیعی از مشکلات پوستی کاربرد دارد؛ از جمله:

نیش حشرات
اگزما
درماتیت تماسی (التهاب پوست)
آلرژی
ضایعات پوستی
خارش واژن
ادرار سوختگی اطفال
ضایعات قارچی پوست
پسوریازیس

پماد هیدروکورتیزون در همه این مشکلات با کاهش التهاب، قرمزی و خارش پوست به بهبود علائم کمک می‌کند. 

نحوه استفاده از پماد هیدروکورتیزون

پماد هیدروکورتیزون را باید فقط روی پوست استفاده کنید. با این حال، آن را روی صورت یا زیر بغل استفاده نکنید، مگر اینکه پزشکتان این روش استفاده را تجویز کرده باشد. برخی از انواع پماد هیدروکورتیزون برای شرایط مختلف برای پوست سر استفاده می‌شوند. برای استفاده صحیح از این محصولات، دستورالعمل‌های روی بسته بندی محصول را دنبال کنید.

قبل از استفاده از دارو دست‌های خود را بشویید و خشک کنید. ناحیه آسیب دیده را تمیز و خشک کنید.

اگر از لوسیون یا فوم استفاده می‌کنید، درست قبل از استفاده آن را خوب تکان دهید. اگر از اسپری استفاده می‌کنید، بسته بندی محصول را بررسی کنید تا ببینید آیا قبل از هر بار استفاده نیاز به تکان دادن دارد یا خیر.

مقدار کمی از دارو را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و به آرامی مالش دهید، معمولاً تا ۴ بار در روز یا طبق دستور پزشک یا بسته محصول. دوز و طول درمان بستگی به نوع بیماری دارد.

ناحیه را بانداژ نکنید یا نپوشانید، مگر اینکه پزشکتان این کار را تجویز کرده باشد. اگر در ناحیه پوشک نوزاد یا در نزدیکی آن استفاده می‌شود، از پوشک‌های تنگ یا شلوار پلاستیکی استفاده نکنید.

پس از استفاده از دارو، دست‌های خود را بشویید، مگر اینکه دست‌ها تحت درمان باشند. از قرار دادن این دارو در چشم، بینی یا دهان خودداری کنید. اگر دارو وارد این نواحی شد، آن را با آب فراوان بشویید. اگر تحریکی در پوست رخ داد یا ادامه یافت، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

این دارو را فقط برای شرایطی که برای آن تجویز شده یا شرایطی که در بسته بندی محصول درج شده است استفاده کنید. آن را بیش از مدتی که بسته‌بندی محصول یا پزشک تجویز کرده استفاده نکنید.

اگر وضعیت شما بعد از ۷ روز ادامه یافت یا بدتر شد یا اگر فکر می‌کنید ممکن است مشکل پزشکی جدی داشته باشید، به پزشک خود اطلاع دهید.

درمان هموروئید با پماد هیدروکورتیزون

هیدروکورتیزون از دارو‌های موثر برای درمان بیماری‌های مقعدی همانند هموروئید به شمار می‌رود و می‌تواند علائم این بیماری از جمله درد، خارش، تورم و ناراحتی ناشی از هموروئید را بهبود بخشد.

هنگام استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای هموروئید، مهم است که دستورالعمل‌های ارائه شده روی بسته بندی محصول یا طبق دستور پزشک خود را دنبال کنید. در اینجا چند دستورالعمل کلی برای استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای درمان هموروئید آورده شده است:

قبل و بعد از استفاده از پماد دست‌های خود را بشویید.

ناحیه آسیب دیده را به آرامی با آب و صابون ملایم تمیز کرده و آن را خشک کنید.

مقدار کمی از پماد هیدروکورتیزون را به ناحیه آسیب دیده بمالید.

از یک انگشت تمیز یا سواب پنبه‌ای استفاده کنید تا به آرامی پماد را در ناحیه خارجی مقعد یا داخل راست روده برای هموروئید داخلی بمالید.

پس از استفاده از پماد دوباره دستان خود را بشویید.

از پماد طبق دستور پزشک یا طبق دستورالعمل روی بسته بندی محصول استفاده کنید.

از پماد هیدروکورتیزون برای مدت طولانی‌تر از مقدار توصیه شده یا در مقادیر بیشتر از مقدار تجویز شده استفاده نکنید.

توجه به این نکته مهم است که در حالی که پماد هیدروکورتیزون می‌تواند علائم هموروئید را تسکین دهد، راه حل طولانی مدتی نیست و باید طبق دستور ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی استفاده شود. اگر علائم مداوم یا شدید هموروئید را تجربه می‌کنید، یا اگر علائم شما با وجود استفاده از پماد هیدروکورتیزون بدتر می‌شود، مهم است که برای ارزیابی بیشتر و گزینه‌های درمانی با پزشک خود مشورت کنید.

پماد هیدروکورتیزون چشمی

هیدروکورتیزون چشمی یک داروی ضد التهاب است که جهت درمان عفونت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای رفع التهاب چشم و گوش می‌توانید از پماد هیدروکورتیزون چشمی استفاده کنید.

این دارو به طور مستقیم بر غشاء سلول‌ها اثر گذاشته و بعد از نفوذ به داخل هسته سلول، آنزیم‌های پروتئینی را فعال کرده و موجب کاهش التهاب می‌شود. نتایج استفاده از این پماد باید ظرف ۵ تا ۷ روز به خوبی آشکار شود.

پماد هیدروکورتیزون برای واژن

هیدروکورتیزون ۱% می‌تواند برای رفع خارش ناحیه واژینال نیز مورد استفاده قرار گیرد. البته دقت کنید که کرم را نباید داخل واژن مورد استفاده قرار دهید. بهتر است ۲ تا ۳ بار در روز از این دارو استفاده شود.

مصرف طولانی مدت این دارو و همچنین استفاده از آن بر روی زخم‌های باز یا زخم‌های ناحیه واژن توصیه نمی‌شود. اگر علائم ادامه یافت یا بدتر شد، مهم است که برای ارزیابی و درمان بیشتر با یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.

پماد هیدروکورتیزون برای لک صورت

پماد هیدروکورتیزون برای لک صورت نیز مفید است، زیرا باعث کاهش ملانین‌های پوستی می‌شود. این به کمرنگ شدن لکه‌ها کمک می‌کند. همچنین با استعمال هیدروکورتیزون تولید ملانین‌های پوستی نیز کاهش یافته و متوقف می‌شود.

اقدامات احتیاطی هنگام مصرف پماد هیدروکورتیزون

اگر به هیدروکورتیزون، هر داروی دیگر یا هر یک از مواد تشکیل دهنده محصولات موضعی هیدروکورتیزون حساسیت دارید، به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. از داروساز خود لیستی از مواد تشکیل دهنده دارو را بخواهید.

اگر دیابت یا سندرم کوشینگ (یک وضعیت غیرطبیعی که در اثر هورمون‌های اضافی [کورتیکواستروئیدها]ایجاد می‌شود) دارید یا قبلاً داشته‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر باردار هستید، قصد باردار شدن دارید یا در حال شیردهی هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در طول درمان با پماد هیدروکورتیزون موضعی باردار شدید نیز با پزشک خود تماس بگیرید.

به‌طور کلی حین مصرف پماد هیدروکورتیزون لازم است که به موارد زیر دقت کنید:

این دارو برای استفاده موضعی است؛ هرگز آن را نخورید. 

از استفاده پماد بر روی پوست سالم یا قسمت وسیعی از پوست خودداری کنید. 

درصورتی‌که پوستتان از قبل عفونت کرده است از پماد استفاده نکنید؛ هیدروکورتیزون ممکن است علائم عفونت را بدتر کند.
هرگز پماد را وارد چشم نکنید؛ اگر پماد وارد چشم‌هایتان شد بلافاصله آنها را با آب خنک بشویید.

پماد را بیشتر یا طولانی‌تر از مقدار توصیه‌شده استفاده نکنید. 

درصورتی‌که سابقه حساسیت به دارو یا ترکیب‌های مشابه آن (نظیر پرنیزولون یا تریامسینولون) دارید پزشک یا داروساز را درمیان بگذارید.

هرگز بدون توصیه پزشک از دارو برای صورتتان استفاده نکنید؛ در برخی موارد مثل زردزخم یا جوش ممکن است علائم بیماری تشدید شود. 

اگر از پماد هیدروکورتیزون برای مدت طولانی استفاده کرده‌اید، ممکن است پزشک از شما بخواهد که به‌تدریج مقدار مصرف دارو را کم کنید. 

استفاده از پماد هیدروکورتیزون در زمان بارداری

هیدروکورتیزون از نظر سازمان غذا و دارو (FDA) در دارو‌های رده C قرار دارد و این به این معنی است، تاثیرات دقیق این دارو بر روی جنین مشخص نیست؛ از همین روی تنها در مورد مادرانی کاربرد دارد، که دارو‌های مشابه بر روی آنها اثرگذار نبوده است.

به همین علت باید قبل از مصرف این دارو در دوران بارداری و یا زمانی که قصد باردار شدن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین هیدروکورتیزون می‌تواند به شیر مادر منتقل شده و وارد بدن نوزاد شود، پس مادران شیرده نیز باید قبل از مصرف با پزشک مشورت نمایند.

طول دوره مصرف

اغلب لازم است که پماد هیدروکورتیزون را یک تا دو بار در روز به‌مدت یک الی دو هفته مصرف کنید. دارو را بدون مشورت پزشک، بیشتر از یک هفته استفاده نکنید.

اگر یک نوبت استفاده از دارو را فراموش کردید، دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و برنامه منظم خود را ادامه دهید.

برای جبران دوز فراموش شده، مقدار دارو را دو برابر مصرف نکنید.

تداخلات دارویی با پماد هیدروکورتیزون

از هیچ دارو پوستی دیگری در ناحیه آسیب دیده بدون مشورت با پزشک متخصص خود استفاده نکنید. فهرستی از تمام داروها، گیاهان دارویی، دارو‌های بدون نسخه یا مکمل‌های غذایی که استفاده می‌کنید را به پزشک خود بدهید. همچنین اگر سیگار می‌کشید، مشروبات الکلی می‌نوشید یا از مواد غیرقانونی استفاده می‌کنید، به پزشک اطلاع دهید.

عوارض جانبی پماد هیدروکورتیزون

عوارض جانبی که باید در اسرع وقت به پزشک خود گزارش دهید عبارتند از:

واکنش‌های آلرژیک- بثورات پوستی، خارش، کهیر، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
سوزش، خارش، پوسته پوسته شدن یا لایه برداری پوست درمان شده
ایجاد پوست شکننده یا نازک که به راحتی کبود می‌شود
برجستگی‌های کوچک، قرمز و پر از چرک روی پوست و اطراف فولیکول‌های مو
عفونت پوست- قرمزی، تورم، گرما یا درد پوست

عوارض جانبی که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند و فقط در صورت ادامه یا آزاردهنده بودن آنها باید به پزشک مراجعه شود، عبارتند از:

تحریک خفیف، قرمزی یا خشکی پوست
رشد غیر منتظره مو در محل استفاده
این فهرست ممکن است همه اثرات جانبی را مشخص نکند. برای مشاوره پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. می‌توانید در صورت مشاهده عوارض دیگر که در این فهرست آورده نشده با سازنده دارو تماس بگیرید.

روش صحیح نگهداری از پماد هیدروکورتیزون

دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شود.
در دمای اتاق بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود. دارو نباید یخ بزند.
پس از اتمام تاریخ انقضا، از شر هرگونه داروی استفاده نشده خلاص شوید.
برای خلاص شدن از شر دارو‌هایی که دیگر مورد نیاز نیستند یا تاریخ مصرف آنها گذشته است، می‌توانید دارو را به یک برنامه بازپس‌گیری دارو ببرید. برای یافتن مکان مناسب با داروخانه یا پزشک تماس بگیرید.

محدودیت سن

پماد هیدروکورتیزون را در کودکان زیر ۱۰ سال تنها با توصیه پزشک مصرف کنید. بسیاری از پزشکان استفاده از پماد هیدروکورتیزون را در کودک زیر ۲ سال توصیه نمی‌کنند. بااین‌حال، این مسئله به تشخیص پزشک بستگی دارد. 

جایگزین‌های پماد هیدروکورتیزون

دارو‌های مختلفی در بازار هستند که برحسب کاربرد پماد هیدروکورتیزون می‌توانند جایگزین آن شوند؛ از جمله:

دیگر کورتیکواستروئید‌های موضعی مثل پماد بتامتازون

مهارکننده‌های کلسی‌نورین مثل پماد تاکرولیموس

مرطوب‌کننده‌ها

برخی روغن‌های گیاهی مثل روغن نارگیل

دارو‌های آنتی‌هیستامین

پماد سوختگی زینک‌اکساید در درمان راش پوشک (بثورات و دانه‌های پوستی قرمز نوزادان در محلی که در تماس با پوشک قرار می‌گیرد.)

پیش از انتخاب داروی مناسب لازم است با پزشک یا داروساز دراین‌باره مشورت کنید. آنها براساس مشکل فعلی شما می‌توانند در انتخاب داروی مناسب شما را راهنمایی کنند.

منبع:روزیاتو